Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów W grudniu mamy już prawdziwą zimę. Tu się zaczyna zimowy cykl dorocznych świąt chrześcijańskich, które wyznaczają dość wyraziście życie kulturalne i społeczne ludzi. Cykl zimowy świąt rozpoczyna się Adwentem, któremu na Ukrainie prawosławnej i greckokatolickiej odpowiada Pyłypiwka – post czterotygodniowy, o czym już była mowa. Ostatni miesiąc roku, który
Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów Miesiąc listopad ma bardzo wyrazistą etymologię, jak i jego ukraińska nazwa identyczna łystopad. Te nazwy w obu językach pokrewnych pojawiły się być może niezależnie, bo te same zjawiska w przyrodzie obserwują i Polacy i Ukraińcy. Jest to po prostu „okres opadania liści”, więc nazwa listopad może mieć znaczenie ogólniejsze
Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów Wchodzimy w jesienny cykl świąt kościelnych i cerkiewnych. Jesień to szczególna pora roku. Kończy się ciepłe, a nawet gorące lato. Rolnicy starają się zebrać do końca to, co urodziła ziemia w ogrodach, sadach, na polach i w lesie. Zaczyna być coraz chłodniej, coraz więcej mgieł. Jesień kojarzy się nam
Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów Siódmy miesiąc w roku lipiec ma w języku ukraińskim nazwę podobną tylko z różnicą w formancie słowotwórczym: łypeń, a więc w podstawie tych nazw jest nazwa, drzewa lipa i łypa. Pochodzenie nazwy miesiąca od okresu kwitnienia lip objaśniali dawniejsi i nowsi badacze tak samo: miesiąc ten kojarzy się z
Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów Jesteśmy już w miesiącu czerwcu. Czerwiec, którego nazwa w języku ukraińskim brzmi podobnie, jak w polskim lecz z innym elementem końcowym, a mianowicie czerweń. Skąd taka nazwa i podobieństwo w obu językach? Sam sens tej nazwy czyli, jej etymologię wyjaśniano różnie. Pierwotnie myślano, że to od czerwienienia się owoców
Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów Ostatni tydzień przed wielkim postem Ukraińcy nazywają Maslana abo Maslanycia, bo w tym tygodniu według ustaleń władz cerkiewnych można jeść wszystko tłuste. Jest to odpowiednik tego, co po polsku się nazywa Ostatki, Mięsopust czy Kuse Dni. W tym tygodniu miały miejsce wśród ludu ukraińskiego różne zwyczaje swoistego „karnawału”, w
Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów Święto Zwiastowania w ukraińskiej tradycji religijno-cerkiewnej obchodzone jest 7 kwietnia pod nazwą Błahowiszczennia Preswjatoji Bohorodyci i Prysnodiwy Mariji. Upamiętnia ono fakt opisany przez Ewangelistę Łukasza: „Powołał Bóg Anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret, do dzie¬wicy poślubionej mężowi imieniem Józef z rodu Dawida, a Dziewicy było na imię
Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów W marcu w ludowo-religijnej tradycji Ukraińców jest kilka świąt, na które etnografowie zwracają szczególną uwagę. A święta te są związane z kilku imionami świętych wpisanych do kalendarza juliańskiego. W dniu 13 marca obchodzony jest dzień św. Kasjana. To imię pochodzi z Rzymu, oznaczało kogoś, kto należał do rodu Kasjuszy,
Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów Pod koniec lutego w ukraińskim kalendarzu świąt chrześcijańskich zapisano pod 24 lutego „Swjaszczenomuczenyka Własija”, które to święto w języku potocznym zwie się krótko „Własa” lub „Ułasa”. Święty Własij to ten sam, którego po polsku nazywamy Błażej, a więc idzie tu o św. Błażeja Męczennika, który żył w wieku IV
Grekokatolicy, Kalendarz - cykl liturgiczny
Autor: prof. dr hab. Michał Łesiów 19 stycznia według kalendarza juliańskiego czyli starego stylu większość Ukraińców (prawosławnych i grekokatolików) obchodzi święto, które ma swoją nazwę cerkiewną Bohojawłenije Hospodnie, co znaczy ‘Objawienie się Pana’, i nazwy ludowe Wodochrestia lub Jordan. To święto upamiętnia chrzest Jezusa Chrystusa w rzece Jordan, dokonany przez Jana Chrzciciela, który to fakt
Najnowsze komentarze