Cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny (ukr. Храм Успення Пресвятої Богородиці) – cerkiew greckokatolicka w Radymnie przy ul. Cerkiewnej. W lipcu 1905 spaliła się cerkiew drewniana, wybudowana w 1806, gdy proboszczem parafii był ks. Ihnatyj Dawydowycz. Pożar wybuchł od łaźni żydowskiej i objął budynki probostwa greckokatolickiego i cerkiew. Przez rok służbę bożą odprawiano w kościele rzymskokatolickim.

Jesienią 1906 przystąpiono do budowy nowej cerkwi. Autorem projektu był ukraiński architekt inż. Wasyl Nahirnyj, który zaprojektował ponad 200 cerkwi w Galicji. W 1907 budowa cerkwi utknęła na skutek konfliktu między komitetem budowy cerkwi a proboszczem parafii greckokatolickiej. W listopadzie w wyniku konfliktu odszedł ks. Nykołaj Prus-Wysniewskij, a przyszedł ks. Kornylij Kuzyk. On to dużą część funduszy pozyskał od polskich ofiarodawców oraz od cesarza Austro-Węgier Franciszka Józefa I. Cesarską dotację upamiętniono marmurową tablicą umieszczoną przy wejściu do cerkwi. W 1911 budowę zakończono. 26 maja 1912 nową cerkiew poświęcił greckokatolicki biskup przemyski Konstiantyn Czechowycz.

W czasie I wojny światowej, zwłaszcza podczas bitwy pod Radymnem w 1915, cerkiew w wyniku ognia artyleryjskiego uległa znacznemu uszkodzeniu. Po remoncie kopuł, dopiero w 1929 świątynia została odnowiona. Parafia w Radymnie w 1938 liczyła 1232 wiernych (łącznie ze wsią Skołoszów oraz przedmieściami Radymna: Zagrody i Zasanie – 2380 wiernych).

O. Kornylij Kuzyk był także organizatorem świetlicy “Proświta” w Radymnie.

Po odejściu w 1922 o. Kuzyka do parafii w Modryczy proboszczem został o. dr Mychajło Trochymczuk, wykładowca teologii w przemyskim greckokatolickim seminarium duchownym. W 1926 zastąpił go o. Nykołaj Hrycelak.

Parafia greckokatolicka w Radymnie pw. Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny wchodziła początkowo w skład dekanatu przemyskiego, a od roku 1898 – w skład dekanatu przemysko-podmiejskiego. W 1922 w wyniku reformy administracyjnej został utworzony dekanat radymniański. Do radymniańskiego dekanatu greckokatolickiego należały parafie: Bolestraszyce, Drohojów, Maćkowice, Małkowice, Nienowice, Ostrów, Radymno, Sośnica, Święte, Ujkowice, Walawa, Wyszatyce, Zaleska Wola, Zamiechów i Żurawica. Dziekanem został o. Andrij Borysewycz, proboszcz parafii w Drohojowie, a wicedziekanami:

w latach 1922–1925 – o. Ludwik Gaśko, proboszcz parafii w Małkowicach;

w latach 1925–1945(?) – o. Wiktor Łapyczak, proboszcz parafii w Walawie;

w latach 1936–1938 – o. Bohdan Osidacz, proboszcz parafii w Zamiechowie.

Po II wojnie światowej, gdy władze komunistyczne zdelegalizowały Kościół greckokatolicki w Polsce, świątynia krótko służyła jako kościół rzymskokatolicki. W 1947 w cerkwi urządzono magazyn materiałów budowlanych, a w maju 1961 świątynię zburzono. Obecnie na jej miejscu znajduje się boisko szkolne, a w budynku plebanii był początkowo sklep, który został zburzony w tym samym czasie co cerkiew.

Dane o mieszkańcach Radymna [por. Blazejewskyj, s, 403]

W 1785 roku po względem wyznaniowym mieszkańcy stanowili odpowiednio: 310 grekokatolików, 800 rzymokatolików i 130 Żydów.

W 1840 roku na 1494 mieszkańców grekokatolicy stanowili 258

W 1859 roku na 1540 mieszkańców grekokatolicy stanowili 280

W 1879 roku na 1489 mieszkańców grekokatolicy stanowili 232

W 1899 roku na 2177 mieszkańców grekokatolicy stanowili 328

W 1926 roku na 1494 mieszkańców grekokatolicy stanowili 258

W 1938 roku na 2380 mieszkańców grekokatolicy stanowili 1232

Fotografia cerkwi:

Szkic z książki pt. “Church in ruins”, O.W. Iwanusiw, s. 330.

Fotografie źródło: fotopolska.eu

Cerkiew w Radymnie po linkiem: https://fotopolska.eu/1059275,foto.html?o=b103429

Proboszczowie:
Ihnatyj Dawydowycz
Łukasz Turzański
Teodor Łukaszewski
Orest Czyrniański
Maksimilian Kołpaczkewycz
Ilarion Budzynowskij
Nykołaj Prus-Wysniewskij
Kornylij Kuzyk
dr Mychajło Trochymczuk
Nykołaj Hrycelak
Wikarzy:
Konstantin Mochnacki
Franciszek Wisłocki
Mateusz Rydoszewski
Gabriel Gałecki
Justyn Żelechowski
Joan Hołodyński
Józef Rejnarowicz
Mychaił Bodnar
Aleksander Jarenkewycz
Mychaił Dyczko
Joan Kosonockij
Petro Łuczenko
Mychaił Kosonockij
Erazm Aleksander Sprys
Matwij Mokriwśkyj
Iwan Czerkawśkyj

–